МАНОРАИ ШАРҚИ ДИМИШҚ
Аз тарафи ғайри Аҳмадиҳо савол карда мешавад, ки дар ҳадис зикр шудааст, ки дар тарафи шарқи Димишқ Масеҳи Мавъуд бояд нузул кунад, аммо мо мегӯем, ки дар Қодиёни Панҷоб Масеҳи Мавъуд нозил шудааст. Магар ин таноқуз нест?
Хонандагони азиз, дар ин ҷо мо бояд ин чизро бифаҳмем, ки тарафи шарқи Димишқ аст. Дар Димишқ нагуфта шудааст, чӣ хеле, ки мухолифони мо низ “Дар тарафи шарқии Димишқ” тарҷума мекунанд. Акнун харитаро гиред. Бо диққат аҳамият диҳед. Деҳаи Қодиён ба тарафи машриқи Димишқ ҷойгир аст. Ин буданд маънои зоҳирӣ. Аммо дин як чизест, ки бисёртар бо рӯҳоният дахл дорад. Агар мо танҳо маънои зоҳириро гирем, пас гӯё мо пустро гирифтем ва мағзро партофтем. Мо бояд фаҳмем, ки дар гуфтани манораи тарафи шарқии Димишқ чӣ ҳикмат пӯшидааст.
Дар ин ҳадис, ки аввал Димишқ гуфта шудааст ва баъд зикри манорае, ки тарафи шарқаш мебошад, зикр шудааст, дар ҳақиқат як сир пинҳон аст. Он сир ҳамин аст, ки дар асл бунёди ақидаи таслис (сехудоӣ)-и масеҳиён дар ҳамин Димишқ монда шуда буд. Он рӯз як рӯзи сиёҳ буд, вақте Пулус дар Димишқ дохил шуд ва баъзе масеҳиёни содаро гуфт, ки Исо дар хоби ман омадааст ва чунин таълим паҳн карданро ба ман ишора кардааст, ки ӯ, яъне Исо ҳам Худо аст. Ҳамон хоби дурӯғи Пулуси яҳудӣ ақидаи таслисро бунёд гузошт. Яъне ин ширки азим дар Димишқ бунёдгузорӣ карда шуд. Худо ин ҳодисаро фаромӯш накардааст. Акнун Худо дар бораи нобуд кардани ин таълим ва омади Масеҳи Мавъуд зикр кард ва фармуд, ки манораи Масеҳ, яъне зоҳир шудани нури Масеҳ тарафи шарқи Димишқ аст. Яъне нури Масеҳи Мавъуд мисли офтоб аз шарқ баромада торикии ғарбро низ дур хоҳад кард.
Боз шарҳи ин ҳадис як ҳадиси дигар низ мекунад, ки дар Саҳеҳи Муслим аст. Ҳадис чунин аст:
حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بْنُ عُمَرَ بْنِ أَبَانَ، وَوَاصِلُ بْنُ عَبْدِ الْأَعْلَى، وَأَحْمَدُ بْنُ عُمَرَ الْوَكِيعِيُّ – وَاللَّفْظُ لِابْنِ أَبَانَ – قَالُوا: حَدَّثَنَا ابْنُ فُضَيْلٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: سَمِعْتُ سَالِمَ بْنَ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ، يَقُولُ: يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ مَا أَسْأَلَكُمْ عَنِ الصَّغِيرَةِ، وَأَرْكَبَكُمْ لِلْكَبِيرَةِ سَمِعْتُ أَبِي عَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ يَقُولُ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «إِنَّ الْفِتْنَةَ تَجِيءُ مِنْ هَاهُنَا» وَأَوْمَأَ بِيَدِهِ نَحْوَ الْمَشْرِقِ «مِنْ حَيْثُ يَطْلُعُ قَرْنَا الشَّيْطَانِ» وَأَنْتُمْ يَضْرِبُ بَعْضُكُمْ رِقَابَ بَعْضٍ، وَإِنَّمَا قَتَلَ مُوسَى الَّذِي قَتَلَ، مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ، خَطَأً فَقَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ لَهُ: {وَقَتَلْتَ نَفْسًا فَنَجَّيْنَاكَ مِنَ الْغَمِّ وَفَتَنَّاكَ فُتُونًا} [طه: 40] قَالَ أَحْمَدُ بْنُ عُمَرَ فِي رِوَايَتِهِ عَنْ سَالِمٍ: لَمْ يَقُلْ سَمِعْتُ۔
صحیح مسلم۔ کتاب الفتن و أشراط الساعۃ۔ باب الفتنۃ من المشرق من حیث یطلع قرنا الشیطان
Дар ин ҳадис матни اومأ بیدہ نحو المشرق ба ин тараф ишора мекунад, ки фитна аз Машриқ мебарояд ва куҷое, ки бемор бошад, табиб низ ҳамон ҷо меояд на ягон ҷойи дигар меравад. Бори дигар харитаро гирифта нигоҳ кунед, ки Димишқ аз Макка ва Мадина ба тарафи Шимол аст, на ки ба тарафи Машриқ, аммо агар аз Макка ва Мадина ва аз Димишқ ҳам нигоҳ кунед, Ҳиндустон ба тарафи Машриқ меистад. Пас ҷойи зуҳури Масеҳ ҳамон тарафи Машриқ аст, ки фитна дар он ҷо пайдо шуданӣ буд. Ва дар вақти зуҳури Масеҳи Мавъуд дар он ҷо қувваҳои даҷҷолӣ ва масеҳиён низ пурқувват буданд.
Агар аз ҷиҳати дигар нигоҳ кунем, ба сабаби ҳадиси Бухорӣ
لو کان الایمان عند الثریا لنالہ رجال او رجل من ھٰؤلاء (ای من فارس)
ҷойи зуҳури риҷоли форс низ Машриқ аст. Пас, хонандагон хулоса бароварда метавонанд, ки عند المنارۃ البیضاء شرقی دمشق чӣ маъно дорад.
واٰخر دعوانا ان الحمد للہ رب العالمین۔
Leave A Comment